Verhalen uit een veenkoloniaal verleden, met bewoners die voor het grootste deel van buiten Drenthe kwamen (Friesland, Duitsland en Holland). Zij kwamen voor het veen, de turf en voor een nieuw bestaan. Deze nieuwe bewoners waren ‘aanders’ dan de zand-Drenten. Ze spraken geen Drents, hadden andere opvattingen en waren voor een belangrijk deel orthodoxer in het geloof. Kortom: ze waren ‘eigenwiezer’ en hadden ‘praoties’, vandaar de aanduiding Smilleger Roet. De Historische Vereniging De Smilde en de Culturele Raad Smilde (Cras) willen dit muziektheater van verhalen, zang en beelden met zoveel mogelijk Smildegers over het voetlicht brengen. Een enorm karwei, maar het belooft een fantastisch spektakel te worden.